Có khả năng Bitcoin sẽ trải qua một sự chia tách chuỗi vào ngày 1 tháng 8. Một bộ phận người dùng Bitcoin cam kết sẽ kích hoạt một soft fork do người sử dụng kích hoạt (UASF) như mô tả trong Đề xuất cải tiến Bitcoin 148 (BIP 148). Cụ thể, họ sẽ từ chối bất kỳ khối Bitcoin nào không báo hiệu sự ủng hộ Segregated Witness (SegWit), phần trung tâm của lộ trình mở rộng quy mô của Bitcoin Core.

Nếu phần lớn các thợ đào (tính bằng hash power) không báo hiệu ủng hộ SegWit thông qua BIP148 vào ngày 1 tháng 8, nhưng ít nhất một số làm vậy, thì blockchain của Bitcoin sẽ bị chia thành hai phần. Trong trường hợp đó, sẽ có hai loại token Bitcoin sẽ đề cập đến trong bài báo này là "148 BTC" đối với coin trên chuỗi kích hoạt soft fork và "Legacy BTC" cho các coin trên chuỗi không kích hoạt soft fork.

Tin vui là mỗi bitcoin sẽ được sao chép sang cả hai chuỗi. Nếu hiện bạn đang giữ bitcoin, bạn sẽ sở hữu cả 148 BTC và Legacy BTC sau khi chia tách.

Tin xấu là loại coin sau khi chia này có thể lộn xộn và rủi ro. Và nếu bạn không cẩn thận, bạn có thể sẽ mất tiền.

Hướng dẫn này sẽ cung cấp cho bạn những điều cơ bản để giữ cho quỹ của bạn an toàn trong UASF và sẽ giúp đảm bảo bạn chuyển tất cả các bitcoin của mình sang "bên kia" một cách nguyên vẹn.

Trước ngày 1 tháng 8

Trước tiên, hãy lưu ý rằng việc chia chuỗi tạo ra một tình thế có nguy cơ cao. Có thể sẽ có một số cuộc chiến trên mạng sẽ nổ ra giữa hai phía, thậm chí leo thang đến mức tỷ giá hối đoái của bitcoin giảm mạnh, có thể bằng không. Hãy chắc chắn rằng bạn không có nhiều giá trị bitcoin hơn những gì bạn sẵn sàng mất.

Nếu bạn quyết định giữ chặt lấy bitcoin, phần quan trọng nhất là: Đảm bảo rằng bạn kiểm soát các khóa riêng (private key) của mình.

Nếu bạn đang lưu trữ các bitcoin của mình trên sàn giao dịch, trong ví như Coinbase, Circle hoặc Xapo, hay bất kỳ dịch vụ nào khác giữ chìa khóa cá nhân cho bạn, bạn có thể hoặc không thể nhận coin ở cả hai phía của chuỗi. Trên thực tế, nếu những loại dịch vụ này không chuẩn bị kỹ lưỡng, thì có thể có những tình huống mà bạn sẽ không nhận được bất kì coin nào cả. Cho đến thời điểm này, chưa có sàn giao dịch nào đưa ra bất kỳ hình thức đảm bảo gì cả.

Vì vậy, nếu bạn đang sử dụng một trong những loại dịch vụ này để lưu trữ bitcoins của mình, bạn cần tạo một ví riêng. Gửi bitcoin của bạn đến một hoặc vài địa chỉ Bitcoin trong ví mới này. Ví này hiện giờ giữ chìa khóa cá nhân của bạn.

Loại ví mà bạn sử dụng tùy thuộc vào bạn. Đây là một số giải pháp cơ bản:

Loại ví duy nhất hoàn toàn không cần sự tin cậy (không cần bên thứ ba) là các ví nút đầy đủ ví dụ như Bitcoin Core hoặc Bitcoin Knots. Những ví này xác minh tất cả các quy tắc giao thức, nhưng chúng có thể là mất một chút nỗ lực để sử dụng. Nếu bạn không quan tâm đến giao dịch với bitcoin (148 BTC hoặc Legacy BTC) càng sớm càng tốt và thực sự chỉ muốn giữ cả hai như một khoản đầu tư dài hạn, in các khóa cá nhân của bạn trên ví giấy là một lựa chọn khác. Tuy nhiên, tùy chọn này chỉ thực sự an toàn nếu bạn thực hiện theo các biện pháp bảo mật phòng ngừa nghiêm ngặt như không nên tạo ví giấy trên máy tính có kết nối mạng để tránh việc mất cắp khi máy tính bị mã độc tấn công, ví giấy chưa được mã hóa cần phải được bảo vệ cẩn thận hoặc để tăng tính bảo mật có thể chia ví giấy thành các phần nhỏ. Ngoài ra, bạn có thể tạo cho mình một ví cứng. Bất kỳ ví cứng nào được niêm yết trên bitcoin.org đều sẽ giữ chìa khóa cá nhân của bạn được an toàn.

Hầu hết ví cho máy tính hoặc điện thoại thông thường như được niêm yết trên bitcoin.org đều an toàn như máy tính hoặc điện thoại của bạn. Vì hầu hết máy tính và điện thoại không an toàn đến vậy, đây không phải là giải pháp lý tưởng cho số tiền lớn. Với ý nghĩ đó, tất cả ví điện thoại di động và ví của máy tính được niêm yết trên bitcoin.org sẽ lưu trữ khóa cá nhân cho bạn.

Trong mọi trường hợp: Hãy chắc chắn rằng bạn thực hiện sao lưu dự phòng các chìa khóa! Hầu hết các ví đều yêu cầu bạn thực hiện việc này khi cài đặt: đừng bỏ qua bước này.

Vào ngày 1 tháng 8 và ngay sau đó

Nếu phần lớn các hash power báo hiệu ủng hộ Segregated Witness thông qua BIP148 (hoặc BIP91) vào hoặc trước ngày 1 tháng 8, việc nâng cấp giao thức sẽ hoạt động trơn tru. Trong trường hợp đó, bạn sẽ vẫn ổn ngay cả khi bạn không chuẩn bị gì.

Nhưng cũng có thể là phần lớn hash power sẽ không đồng hành cùng với BIP 148 UASF vào ngày 1 tháng 8, trong trường hợp đó chuỗi có thể bị phân chia. Nếu bạn giữ các khóa cá nhân của mình thì bạn sẽ có cả 148 BTC và Legacy BTC.

Việc chia chuỗi như vậy có thể được giải quyết bằng nhiều cách.

Nếu tại bất kỳ thời điểm nào vào ngày 1 tháng 8 hoặc sau đó, chuỗi 148 BTC trở thành chuỗi với hầu hết các bằng chứng công việc (proof of work), cả nút BIP 148 cũng như các nút Legacy sẽ chuyển sang chuỗi 148 BTC. Như vậy, chuỗi BTC Legacy sẽ bị được loại bỏ, giải quyết tình huống. Nó sẽ là một sự chia rẽ tạm thời, và bạn sẽ ổn nếu giữ các khóa cá nhân của mình. Thời điểm này bạn có thể tiếp tục sử dụng bitcoin như thường lệ.

Nhưng trừ khi và cho đến khi điều này xảy ra (hoặc các biện pháp đề phòng khác được thực hiện), luôn có ít nhất một rủi ro trên lý thuyết mà chuỗi Legacy BTC có thể vướng phải và bị loại bỏ. Khả năng đó sẽ giảm dần theo thời gian, nhưng thực tế sẽ tồn tại hàng giờ, có lẽ vài ngày và thậm chí còn lâu hơn nữa - ngay cả khi không có khối nào được tìm thấy trên chuỗi 148 BTC.

Như vậy, việc mua hoặc chấp nhận Legacy BTC sau khi chia tách - và đặc biệt là ngay sau khi chia tách - là rất rủi ro. Những bitcoin này có thể hoàn toàn biến mất nếu chuỗi 148 BTC vượt mặt chuỗi Legacy BTC. Do đó, bạn không nên mua hoặc chấp nhận bất kỳ Legacy BTC nào - nếu bạn làm như vậy, ít nhất cũng phải biết và cảnh giác với nguy cơ tiền của bạn có thể không còn tồn tại nữa.

Các nút BIP 148 sẽ không bao giờ chấp nhận chuỗi Legacy, vì vậy chúng sẽ không chuyển hướng bất kể chuỗi nào có hash power nhiều hơn. Tuy nhiên, cũng tồn tại rất nhiều rủi ro trong việc mua, chấp nhận hoặc giữ 148 BTC. Quan trọng nhất là không có gì đảm bảo rằng 148 BTC sẽ tiếp tục được sử dụng. Mặc dù điều này là đúng đối với bất kỳ tiền điện tử nào, do sự chậm chạp trong việc điều chỉnh độ khó khi đào, môi trường không thân thiện tiềm tàng và khả năng SegWit kích hoạt trên chuỗi Legacy. Ngoài ra, việc xác nhận khối có thể sẽ rất chậm trong một khoảng thời gian, làm cho việc sử dụng 148 BTC cho giao dịch trở nên không thực tế.

Nếu bạn vẫn muốn chấp nhận 148 BTC, bạn cần chạy một nút đầy đủ BIP 148 để làm ví. Bạn có thể tải phần mềm ở https://bitcoinuasf.org/.

Ngoài việc chuỗi BTC Legacy bị loại bỏ hoặc chuỗi 148 BTC dần yếu đi, có một nguy cơ lớn khác là các cuộc tấn công lặp lại.

Trong trường hợp phân chia chuỗi, các giao dịch ở cả hai phía của fork sẽ giống nhau. Nếu một giao dịch được chấp nhận bởi cả nút148 BTC và Legacy BTC - ví dụ vì người nhận của một giao dịch truyền lại giao dịch đó - giao dịch có thể có giá trị trên cả hai dây chuyền. Đây được gọi là "cuộc tấn công lặp lại".

Như vậy, sử dụng coin ở một phía của chuỗi có thể làm bạn vô tình chi tiêu số coin tương đương ở phía bên kia chuỗi. Thay vì thanh toán cho ai đó chỉ bằng 148 BTC, bạn cũng có thể vô tình gửi Legacy BTC hoặc ngược lại. 148 BTC và Legacy BTC ban đầu "bị dính lại với nhau."

Cách tốt nhất để ngăn chặn các cuộc tấn công lặp lại rất đơn giản: Không gửi bất kỳ giao dịch nào nữa. Ít nhất là cho đến khi tình huống sau khi kích hoạt fork rõ ràng hơn. Tốt nhất là đừng gửi bất kỳ giao dịch nào vào một hoặc hai ngày trước ngày 1 tháng 8, đề phòng trường hợp chúng không được xác nhận kịp thời.

Sau khi chia tách chuỗi

Trong trường hợp của BIP 148 UASF, thật khó để nói "sau khi chia tách" thực sự có nghĩa là gì.

Nếu chuỗi 148 BTC có nhiều bằng chứng công việc được tích lũy hơn, nó sẽ là chuỗi duy nhất tồn tại, và sự phân chia sẽ kết thúc. Tất cả 148 BTC lúc đó sẽ chỉ đơn giản lại là bitcoin (BTC).

Nhưng nếu điều đó không xảy ra nhanh, và thậm chí nếu chuỗi 148 BTC không hoạt động, một sự phân chia chuỗi có thể ít nhất là hoãn lại một thời gian. Thợ đào có thể bắt đầu khai thác trên chuỗi đó bất cứ lúc nào. Như vậy, chuỗi 148 BTC trên lý thuyết có thể xóa bỏ chuỗi Legacy BTC.

Và cũng có những trường hợp khác có thể xảy ra khi hai chuỗi - 148 BTC và Legacy BTC - cùng tồn tại. Hơn nữa, có cả trường hợp mà có nhiều hơn hai chuỗi nổi lên không thể được đưa ra khỏi phương trình. Trong những tình huống này, bạn sẽ có coin trên cả hai (hoặc tất cả) các bên của fork.

Nhưng như đã đề cập, thật khó để sử dụng coin trên một chuỗi mà không phải tốn số tiền tương tự vào chuỗi kia. Và tin xấu là việc chia những coin này có thể khá phức tạp. (Nó sẽ yêu cầu các coin được đào mới hoàn toàn hoặc sẽ phải tiêu gấp đôi.)

Tuy nhiên, tin tốt là một số giao dịch có thể sẽ thiết lập các dịch vụ chia tách coin và lo liệu hầu hết những vấn đề phức tạp phía sau. Bạn chỉ cần gửi bitcoin của mình đến một sàn giao dịch, và sàn giao dịch đó sẽ nhập vào tài khoản của bạn 148 BTC và Legacy BTC. (Họ thậm chí có thể lặp lại giao dịch cho bạn để chắc chắn rằng họ thực sự nhận được cả hai loại coin của bạn.) Tại thời điểm đó, nếu bạn muốn, bạn sẽ có thể bán hoặc giao dịch coin của mình.

Nếu sự phân chia vẫn xảy ra, cần có ví cho cả hai (hoặc tất cả) coin kịp thời. Tất nhiên, bạn có thể cần phải nâng cấp ví hiện tại hoặc tải ví mới nếu điều này xảy ra. Không chấp nhận bất kỳ giao dịch nào trên ví của bạn trước khi mọi việc rõ ràng. Lưu ý rằng tình hình không chắc chắn có thể kéo dài trong vài tuần!

Các chi tiết cụ thể hơn về việc phải làm gì sau khi phân chia coin sẽ được công bố trên Bitcoin Magazine (và rất có thể là trên bitcoin.org và các nguồn tin khác) nếu sự phân chia coin xảy ra và chúng ta hiểu rõ hơn về tình hình sau khi kích hoạt fork.

Vì vậy, tóm tắt lại ...

- Kiểm soát các khóa cá nhân của bạn.

- Để được an toàn, tránh bất kỳ giao dịch nào trước, trong và ngay sau ngày 1 tháng 8 một hoặc hai ngày (Khoảng thời gian "ngay sau" ngày 1 tháng 8 phụ thuộc vào những gì sẽ xảy ra, nó có thể kéo dài vài tuần).

- Nếu còn có hai chuỗi (hoặc nhiều hơn) khi tình thế ổn định, chia các coin của bạn vào các ví khác nhau.

Nguồn bitcoinmagazine

Update ngày 19/07/2017