1. DAO- Sự phát triển quỹ mạo hiểm

Tổ chức phân quyền tự trị (gọi tắt là DAO) được tạo lập như môt quỹ đầu tư mạo hiểm cho không gian kĩ thuật số và phân quyền. Không có cơ quan tập trung đồng nghĩa với việc giảm được chi phí, và theo lý thuyết, sẽ tăng quyền kiểm soát và truy cập của nhà đầu tư.

Vào đầu tháng 5 năm 2016, vài thành viên của cộng đồng Ethereum đã công bố dự ra đời của DAO, hay còn được gọi là Genesis DAO. Nó được xây dựng dưới dạng một hợp đồng thông minh của blockchain Ethereum. Khung mã hóa được phát triển theo mã nguồn mở bởi nhóm Slock.it nhưng lại được triển khai với cái tên DAO bởi các thành viên của cộng đồng Ethereum. Trong thời gian kiến tạo DAO, bất cứ ai cũng có thể gửi Ether đến địa chỉ một chiếc ví đặc biệt để đổi lấy token DAO trên thang từ 1-100. Thời kỳ kiến tạo đạt được thành công ngoài mong đợi khi thu thập được 12.7 Ether (khoảng 150 triệu USD), làm cho nó trở thành quỹ lớn nhất từ trước đến nay. Tại một thời điểm, khi mà Ether được giao dịch ở mức giá 20 USD, thì tổng giá trị Ether của DAO vượt mức 250 triệu USD.

DAO là một hợp đồng thông minh phức tạp với nhiều tính năng và cho phép các công ty đề xuất tài trợ. Một khi lời đề xuất được một trong những người quản lý ghi nhận, thì những người sở hữu token DAO (hay nhà đầu tư DAO) sẽ phải bỏ phiếu cho đề xuất. Nếu đề xuất đạt tối thiểu là 20%, thì quỹ được yêu cầu sẽ được đưa vào địa chỉ ví  của nhà thầu. Nhóm quản lý sẽ liệt kê các địa chỉ để tránh đề xuất rác và để cho mọi người có thể theo dõi quá trình tự động này. Hầu hết nhà quản lý đều là thành viên của cộng đồng Ethereum.

Nhằm cho phép các nhà đầu tư rời tổ chức, trong trường hợp hệ thống chấp nhận một đề xuất bị hỏng hay có chấp lượng kém, DAO được tích hợp một “lối thoát” với cái tên “split fuction” (chức năng phân chia). Chức năng này cho phép người dùng quay ngược quy trình và lấy lại số Ether mà họ đã gửi đến DAO. Nếu ai đó quyết định tách khỏi DAO, họ sẽ tự tạo một “DAO nhỏ” và xác nhận gửi Ether vào một địa chỉ sau khoảng thời gian 28 ngày. Người dùng cũng có thể tách ra cùng nhiều người sở hữu token DAO  và bắt đầu chấp nhận đề xuất cho “DAO nhỏ” mới.

Sự ra mắt của DAO diễn ra khá suôn sẻ, người dùng tạo ra các đề xuất và bỏ phiếu cho chúng, các vấn đề bảo mật sẽ được đưa ra vào các tuần sau đó.

2. Vụ hack lịch sử

Vào ngày 18 tháng 6, những thành viên của cộng đồng Ethereum nhận thấy rằng các quỹ đã bị rút khỏi DAO và sự cân bằng ETH của hợp đồng thông minh đang sụt giảm. Hacker đã rút lõi tổng số 3.6 triệu Ether (tương đương với 70 triệu USD lúc đó) trong vài giờ đầu. Vụ hack xảy ra do lỗ hổng trong các chức năng tách. Hacker rút Ether nhiều lần từ DAP sử dụng cùng những token Ether giống nhau.

Các hacker có thể “yêu cầu” hợp đồng thông minh (DAO) đưa trả lại Ether nhiều lần trước khi hợp đồng thông minh có thể tự cập nhật cân bằng. Có hai vấn đề chính có thể khả thi hóa điều này, đó là: khi tạo hợp đồng thông minh DAO, các nhà lập trình không tính đến khả năng quá trình lặp lại liên tục và thực tế là hợp đồng thông minh sẽ tiến hành gửi Ether trước sau đó mới tiến hành cập nhật cân bằng token nội bộ.

Phải biết rằng lỗi này không xuất phát từ bản thân Ether mà từ một ứng dụng được xây dựng trên Ethereum. Mã hóa được viết có DAO có rất nhiều lỗi và khả năng lặp quá trình liên tục là một trong số đó. Cũng có thể hình dung dễ hiểu khi giả dụ Ethereum là Internet và các ứng dụng dựa trên Ethereum là một website- nếu một website không hoạt động thì không phải lỗi do Internet mà chính website đó có vấn đề.

Hacker đã ngừng rút Ether từ DAO vì một lý do nào đó, dù thực tế là hắn vẫn có thể tiếp tục hành động này.

Cộng đồng Ethereum và nhóm nhanh chóng kiểm soát tình hình và đưa ra rất nhiều ý tưởng để khác phục sự cố.

3. Soft Fork- tin vui cho mọi người

Để ngăn hacker rút Ether từ “DAO nhỏ” của hắn sau khoảng thời gian 28 ngày, một soft fork đã được nhất trí đưa ra và sắp sửa ra mắt. Mọt vài giờ trước khi được đưa ra, vài thành viên đã tìm thấy lỗi có thể tạo nên một lỗ hổng tấn công.

Soft fork được thiết kế để liệt kê tất cả các giao dịch từ DAO, khi một soft fork không thực hiện được cũng có nghĩa blockchain Ethereum  tránh được kiểm duyệt giao dịch.

4. Hard Fork- Chia rẽ cộng đồng

Một giải pháp khả thi hơn đã được đưa ra để biểu quyết ngay sau đó, đó chính là Hard Fork. Hard- fork này có chức năng trả lại hết Ether lấy từ DAO đến một hợp đồng thông minh gây quỹ. Hợp đồng mới sẽ chỉ có một chức năng: thu hồi. Người nắm giữ token DAO có thể yêu cầu được lấy lại 1 ETH chi mỗi 100 DAO. Nhà đầu tư nào đã trả hơn 1 ETH cho 100 DAO có thể yêu cầu khoản khác từ địa chỉ gốc. Đề xuất này gây ra khá nhiều tranh cãi trong cộng đồng Ethereum.

Những người phản đối cho rằng:

- Mã hóa là luật- tuyên bố và các điều kiện ban đầu về điều khoản DAO phải được giữ nguyên trong bất cứ trường hợp nào.

- Những gì xảy ra trên blockchain là bất biến dù bất kể kết quả như thế nào.

- Khó để đảm bảo hành động này sẽ không tiếp diễn trong các trường hợp khác.

- Quyết định trả lại tiền không mang tính tầm nhìn và có thể sẽ phải giảm giá ETH xuống mức sàn tùy thuộc vào hành động hiện tại.

- Đây là  một gói cứu trợ.

Những người ủng hộ lại đưa ra luận điểm riêng:

- Tuyên bố ‘mã hóa là luật’ vào thời điểm hiện tại là quá cứng nhắc và chúng ta nên quyết định thông qua sự đồng thuận xã hội.

- Hacker không thể được hưởng lợi, đó là vi phạm đạo đức và cộng đồng nên can thiệp giải quyết.

- Lập luận về tính tiếp diễn của hành động là hợp lý vì cộng đồng không hề bị ảnh hưởng bởi những quyết định trong quá khứ và chúng ta nên có cách xử lý khôn ngoan và  linh động trong mỗi trường hợp.

- Sẽ rất rắc rối nếu để một lượng Ether lớn như vậy trong tay một cá nhân xấu, có thể sẽ làm giá trị ETH sụt giảm nghiêm trọng.

- Đây không phải gói cứu trợ vì ta không hề nhận tiền từ cộng đồng, chỉ đơn giản là hoàn trả lại quỹ cho nhà đầu tư ban đầu.

- Ngăn chặn được cuộc chiến giữa white-hat hacker và các hacker có thể gây hại cho cộng đồng.

- Vụ khai thác đủ lớn để thực hiện và đảo ngược.

- Nếu cộng đồng hành động ngay lập tức thì những kẻ gian sẽ phải dè chừng khi suy nghĩ đến việc sử dụng nền tảng Ethereum.

- Hard- fork hoàn trả lại quỹ và có thể tránh sự can thiệp của pháp luật (bên thứ ba).

Để đạt được sự đồng thuận nhanh chóng, các chủ sở hữu của Ether đã bỏ phiếu xác nhận, họ phỉa gửi một giao dịch đến nền tảng bầu chọn. Phần lớn (89%) chọn Hard Fork và nó được đưa vào khối thứ 1920000 (ngày 20 tháng 7 năm 2016)

Đó chính là sự ra đời của Ethereum Classic.

Nguồn cryptocompare