Đánh giá chi tiết về Polkadot, liệu có tiềm năng đầu tư?-P1

1.1. Polkadot là gì?

Là siêu dự án với hệ sinh thái khổng lồ và được ICO từ năm 2018, Polkadot (DOT) được kỳ vọng sẽ lọt top 3 những đồng coin lớn nhất thị trường Crypto, cạnh tranh trực tiếp với Ethereum.

Polkadot (DOT) là một nền tảng Blockchain Layer 1, sử dụng công nghệ đa chuỗi (multi-chain) không đồng nhất và có khả năng mở rộng cao. Polkadot mang tới khả năng kết nối giữa các Blockchain để chia sẻ dữ liệu và tạo thành một mạng lưới phi tập trung.  Polkadot (DOT) vẫn đang nỗ lực phát triển để sớm trở thành một “Decentralized Web” trong tương lai. Khi đó, mọi danh tính và dữ liệu của người dùng sẽ được kiểm soát bởi chính họ chứ không phải một tổ chức hay chính phủ nào đó.

Tầm nhìn của Polkadot là tạo ra một “Decentralized Web - Mạng phi tập trung”, nơi mà danh tính và dữ liệu của chúng ta sẽ được kiểm soát bởi chính chúng ta, chứ không phải bởi một bên thứ 3 như tổ chức hay chính phủ nào đó.

Polkadot được biết đến là một blockchain có tác dụng liên kết nhiều nhiều chuỗi lại với nhau. Polkadot đóng vai trò là nền tảng layer 0, hỗ trợ một mạng lưới mở rộng của các blockchains layer 1, được gọi là parachains."

1.2.Lịch sử hình thành

Polkadot là “đứa con tinh thần” của tiến sĩ Gavin Wood, một trong những nhà đồng sáng lập Ethereum và là người phát minh ra ngôn ngữ hợp đồng thông minh Solidity. Giữa năm 2016, tiến sĩ Wood bắt đầu phát triển ý tưởng của mình về một phiên bản blockchain Ethereum phân mảnh. Tháng 10 năm 2016, bản thảo đầu tiên về whitepaper của Polkadot được phát hành.

Vào năm 2017, Web3 Foundation được thành lập, đây là một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập để thực hiện các hoạt động gọi vốn cũng như phát triển hệ thống của Polkadot. Tháng 10 năm 2017, Web3 đã tổ chức đợt bán đồng DOT đầu tiên và thu về 145 triệu USD trong chưa đầy 2 tuần.

Tháng 5 năm 2018, Polkadot công bố khái niệm Proof of Concept (PoC) để thử nghiệm relay chain cơ sở, hỗ trợ relay chain cho parachain và grandpa. Tháng 9 năm 2019, Polkadot phát hành Kusama, một bản phát hành sớm nhưng chưa được kiểm duyệt của Polkadot, được thiết kế để phục vụ một mạng lưới giúp Polkadot kiểm tra khả năng quản trị, staking và shading trong điều kiện thực.

Nhóm phát triển Polkadot đã đưa ra kế hoạch khởi chạy mạng chính theo từng giai đoạn. Giai đoạn 1 là chuỗi chính đầu tiên, ra mắt vào ngày 27 tháng 5 năm 2020, đánh dấu bước đầu trong quy trình triển khai nhiều giai đoạn được nêu ra trong roadmap của dự án. Đây là phiên bản hoạt động theo cơ chế đồng thuận Proof of Authority (PoA), được vận hành bởi 6 validator của Web3 Foundation.

Ngày 18 tháng 6 năm 2020, dự án chuyển sang giai đoạn 2, bắt đầu sử dụng thuật toán đồng thuận Proof of Stake (PoS) cho mạng chính, cho phép chủ sở hữu đồng DOT yêu cầu các validator và phần thưởng nhận được khi staking. Giai đoạn 3 và 4 vào cuối tháng 7 năm 2020 đã giới thiệu chức năng quản trị mới cho Polkadot và chuyển giao quyền kiểm soát giao thức cho cộng đồng. Giai đoạn cuối cũng có kế hoạch mở khóa giao dịch đồng DOT vào ngày 18 tháng 8 năm 2020."

1.3. Ai đang chịu trách nhiệm xây dựng Polkadot?

Về cơ bản, Polkadot là một dự án mã nguồn mở và bất cứ ai cũng có thể tự do đóng góp cho sự phát triển của nền tảng. Ngoài cộng đồng mã nguồn mở, thì đứng đằng sau Polkadot là Web3 Foundation - một trong những tổ chức hàng đầu trong không gian Crypto. Web3 Foundation đóng góp về mặt tài chính tài chính lẫn công nghệ cho Polkadot.

Ngoài ra, Web3 Foundation cũng đang phối hợp với các nhóm quan tâm đến việc phát triển các triển khai bổ sung trên nền tảng như: 

Core-Polkadot: Collator Nodes, Validator Nodes, Relay Chain.

Ecosystem: Block Explorers, Node Explorers, Wallets.

1.4 Vấn đề của Blockchain

Tương tự như Cosmos Network, Polkadot tập trung giải quyết hai vấn đề chính của Blockchain đó là: Khả năng tương tác, Khả năng mở rộng của mạng lưới và Adoption. Cụ thể:

Khả năng mở rộng hạn chế: Ví dụ về Bitcoin và Ethereum - hai single blockchain được chấp nhận hàng đầu. Tuy nhiên, tốc độ giao dịch trung bình mỗi giây trên mạng cũng chỉ dừng ở hai con số, trong khi con số này ở VISA là 24,000 - 40,000. Liệu có khả thi khi đại đa số người dùng chuyển từ VISA sang dùng Blockchain của Bitcoin hay Ethereum?

Adoption: Blockchain nói chung vẫn còn mới mẻ đối với đại đa số người dùng. Tất cả cần được đơn giản hóa hơn để cho mọi người có thể sử dụng nó như cách mà chúng ta sử dụng Internet, cũng như ứng dụng vào công việc và cuộc sống hàng ngày.

Khả năng tương tác thấp: Ví dụ: A nợ B 1 Bitcoin, B muốn A trả nợ bằng Bitcoin, nhưng A chỉ có ETH. Tình thế bắt buộc là A phải chuyển ETH lên sàn bán ETH và mua BTC, sau đó chuyển BTC cho B… Trên thực tế quá trình này có thể đơn giản hơn nhưng nó vẫn khá phức tạp, tốn kém về thời gian lẫn tiền bạc."

1.5.Giải pháp của Polkadot

Ý tưởng của Polkadot gồm một Mainchain (Relay Chain), giải pháp mở rộng Layers 2 (Para Chain) và cầu nối với các Blockchain khác (Bridges Chain). Trong đó:

Relaychain: Là Central Chain của Polkadot, có nhiệm vụ kết nối Validates các 

Parachain

Parachain. Cụ thể, các Validators (người xác thực) sẽ Stake DOT trên Relaychain để bảo vệ mạng lưới, các giao dịch bao gồm quản trị mạng. Phí giao dịch trên Relay Chain sẽ cao hơn trên Parachain.

Parachain: Là một giải pháp mở rộng mạng lưới của Polkadot. Cơ bản Parachain không nhất thiết là một Blockchain. Nó có thể là Dapp (ứng dụng phi tập trung) hay một Data Structure (cấu trúc dữ liệu), miễn sao nó có thể cung cấp bằng chứng có thể được xác thực bởi các Validators được gán cho Para Chain đó. Hầu hết các tính toán xảy ra trên toàn bộ mạng Polkadot sẽ xảy ra trên Parachain.

Nếu năm 2020, Polkadot (dot) đã đặt các dấu mốc quan trọng cho nền tảng, thì 2021 là một năm đáng kinh ngạc khi chứng kiến sự ra mắt của Parachain, Slot Auction và Crowdloan trên không chỉ một mà hai mạng Relay-chain: Kusama ra mắt vào đầu năm và Polkadot theo sau lên vào tháng 12.

Trước khi Polkadot và Kusama có thể lưu trữ các Parachain, logic đặc biệt cần được thiết kế và viết để đảm bảo rằng mỗi Parachain chạy với các đảm bảo bảo mật tương đương cho Relay Chain. Tăng cường bảo mật này với đủ phân quyền trong khi vẫn có thể mở rộng là một nhiệm vụ không thể xem thường. Sau khi hoàn thành logic sharding của Polkadot, nó cần phải được triển khai cho chuỗi trực tiếp trước khi bất kỳ Parachain nào có thể được khởi chạy. Hãy nói rõ ở đây, chúng tôi đã cố gắng chuyển đổi một “mono–chain”  thành “multi-chain” được chia nhỏ. Không chỉ điều này, mà còn được gọi là “multi-chain” không đồng nhất , một trong đó các phân đoạn được chuyên biệt để thực hiện một công việc cụ thể rất hiệu quả. Và không chỉ cái này, nhưng nó phải được thực hiện trên một mạng lưới trực tiếp nắm giữ tổng giá trị có thể sánh ngang với phần lớn các công ty trong danh sách Fortune 500.

Parachain đầu tiên được ra mắt trên Polkadot với chuỗi Shell . Shell sau đó được nâng cấp lên thành Parachain Statemint thông dụng, ra đời sau đó một thời gian vào tháng 12. Ngoài Statemint, một số Parachain cộng đồng đã ra mắt. Để chọn đội nào có thể ra mắt trước, năm vị trí parachain đã được đấu giá theo hợp đồng thuê hai năm cho những người trả giá cao nhất.

Polkadot đã hoàn thành 14 phiên đấu giá đầu tiên. Nói chung, hơn một trăm hai chín triệu DOT (129 triệu, chiếm 11% tổng nguồn cung) đã bị khóa trong hai năm để cho thuê các vị trí đầu tiên. Và với thử nghiệm mở rộng được thực hiện trên Rococo testnet, các Parachain trên cả Polkadot và Kusama đều hoạt động tốt, tạo ra các khối ngay thời điểm vị trí của họ hoạt động.

Parathread: Tương tự như Parachain nhưng với mô hình trả tiền khi sử dụng. Tiết kiệm hơn cho các blockchain không cần kết nối liên tục với mạng lưới.

Bridges Chain: Có thể hình dung nó là cầu nối giữa Polkadot Network và các Blockchain khác, cung cấp khả năng tương tác giữa các mạng với nhau."

1.6.Đặc điểm nổi bật của Polkadot

Thành phần của mạng lưới Polkadot

Mạng lưới của Polkadot bao gồm 4 thành phần chính:

Validators: Sản xuất các khối Relay Chain, chịu trách nhiệm xác thực và thêm khối mới vào Relay Chain.

Collators: Giám sát các giao dịch xảy ra trên Parachain và gửi bằng chứng về Validators để duy trì an ninh mạng.

Nominators: Đề cử Validators, giống như việc anh em ủy quyền cổ phần của mình cho Validators khác. Khi Validators này nhận phần thưởng từ việc xác nhận, thêm khối mới, thì một ít phần thưởng sẽ được Share lại cho Nominator. Việc này tương tự như Delegate và DPoS.

Fisherman: Giám sát mạng lưới và báo cáo hành vi xấu cho Validators. Collators và bất kỳ full node parachain nào cũng có thể thực hiện vai trò Fisherman.

Dưới đây là một số điểm nổi bật của Polkadot:

Hệ thống quản trị On-chain

Về cơ bản điều này giống như cách Tezos đang làm, đó là Voting để biểu quyết các đề xuất cập nhật mới Protocol.

Cơ chế Nominated Proof-of-Stake (NPoS)

NPoS khá giống với DPoS, anh em sẽ khóa DOT của mình, ủy quyền cổ phần cho 1 Validator để xác nhận và thêm khối mới vào chuỗi, sau đó chia sẽ phần thưởng khối.

Điểm khác cơ bản ở đây là các Validators sẽ được chọn ngẫu nhiên từ những người đạt tiêu chuẩn và điều này sẽ thay đổi vài lần mỗi ngày.

Thiết kế Parachain

Thiết kế của Parachain không yêu cầu nó phải nhất thiết là Blockchain. Chỉ cần nó có thể cung cấp bằng chứng có thể xác thực bởi Validators được gán cho nó. Tất cả Parachain đều kết nối với Relaychain thông qua bằng chứng cổ phần trên Relaychain, vì vậy càng có nhiều Parachain thì mạng lưới sẽ càng bảo mật và an toàn hơn.

Các tương tác trên các Parachain được xử lý song song, vậy nên các giao dịch có thể được trải ra trên các Parachains, nhờ đó mà Polkadot Network có thể xử lý nhiều giao dịch hơn trong cùng một thời gian.

Substrate

Đơn giản có thể hiểu Substrate như là một bộ framework hỗ trợ anh em xây dựng Blockchain dễ dàng hơn.

Substrate không phải là một phần của Polkadot, nhưng các dự án được xây dựng với Substrate có thể chạy tự nhiên trên Polkadot. Anh em có thể sử dụng Substrate để xây dựng các Blockchain mới ngay bây giờ mà không cần đợi Polkadot Launch Mainnet.

Nên các dự án có thể xây dựng dựa vào Substrate nhưng có thể không chạy trên Polkadot, nhưng nếu một dự án nói rằng mình sẽ chạy trên Polkadot mà không có liên quan đến Substrate thì đó là scam."

1.7.Ưu và nhược điểm của dự án Polkadot

Ưu điểm

Parity Technology phát triển khung module substrate, cho phép người sử dụng có thể linh hoạt trong việc lựa chọn các thành phần phù hợp nhất cho chuỗi ứng dụng cụ thể của họ.

Nhà phát triển có thể khởi chạy blockchain riêng nhưng vẫn tận dụng được tính bảo mật của chuỗi chính  mà không phải lo lắng đến việc không đủ thợ đào hoặc trình xác thực để duy trì hoạt động của chuỗi khối.

Các parachain có thể sử dụng cầu nối để liên kết với các mạng bên ngoài như Bitcoin và Etherum.

Nhược điểm

Một số lượng giới hạn các parachain có sẵn được bán thông qua các phiên đấu giá Polkadot Auction, điều này khiến cho các dự án nhỏ khó có thể cạnh tranh.

Mạng Polkadot đã bị hacker tấn công hai lần, thiệt hại lên đến hàng triệu USD.

Hiện có nhiều blockchain tương tự đang cảnh tranh khốc liệt với Polkadot như Rezos, Cosmos và Cardano. Cùng với Etherum, đây là những cái tên tạo nên hiệu ứng mạng cố định."

1.8. Roadmap

Roadmap dự án Polkadot

Hiện chưa có roadmap chi tiết thời gian của dự án Polkadot 

Quá trình phát triển thông qua các trang thông tin của dự án. Tại đây

1.9.Đội ngũ phát triển của hệ sinh thái Polkadot

Những tên tuổi đứng sau của dự án Polkadot gồm có các thành phần như:

Cá nhân: Jutta Steiner (CEO of Parity Technologies ), Gavin Wood (CWO and Co-Founder of Parity Technologies), Robert Habermeier (Co-Founder), Peter Czaban (CTO of Web3 Foundation)

Tổ chức: Parity Technologies, Web3 Foundation.

Nhà đầu tư: KR1, Kosmos Capital, zk Capital, BlockAsset Ventures."

1.10 Nhà đầu tư

Các quỹ đầu tư vào Polkadot là tập hợp rất nhiều tên tuổi uy tín, lớn mạnh trên thị trường crypto hiện nay và con số này vẫn không ngừng tăng:

HashKey

Fenbushi Capital

Fabric Ventures

CoinFund

Blockchain Capital

Boost VC

BlockAsset Ventures

Block0

Arrington XRP Capital

AU21 Capital

1Confirmation..........

1.11 Community

Discord hiện có hơn 21k follower

Twitter hơn 1,2tr follower

1.12. Whitepaper

Các bạn có thể xem chi tiết Witepaper của dự án Tại đây

1.13. Hệ sinh thái

Hiện tại, Polkadot đang có một số dự án khá nổi bật như: Chainlink, Ocean Protocol, Ankr, imToken, Celer Network,... Bên cạnh đó, Polkadot có một số dự án đang phát triển như: PolkaOracle (POT), Acala Network (ACA) , Kylin Network (KYL), Bifrost (BNC), Moonbeam (GLMR),…